هفتهی گذشته، سرویس خبری آنلاین Little Things ناگهان اعلام کرد که به زودی به کار خود پایان خواهد داد؛ شرکتی که با چهار سال فعالیت در حوزهی خبر آنلاین، به دلیل سبک محتوای چندرسانهای خود محبوبیت خاصی بین کاربران پیدا کرده بود و حدود ۱۲ میلیون کاربر فیسبوک از آن استفاده میکردند.
با تغییر الگوریتم خوراک خبری فیسبوک، این شرکت دیگر قادر به ادامهی فعالیت نبود و جدیدترین بهروزرسانی فیسبوک به کابوس Little Things تبدیل شد؛ به طوریکه به گفتهی مدیر این سرویس آنها چارهای جز توقف کار و مذاکره با خریداران احتمالی نداشتند.
متأسفانه Little Things یک مثال بارز است برای اتفافات ناخوشایندی که تغییرات جدید فیسبوک میتواند برای یک سرویس خبری رقم بزند؛ اما تنها ناشران نیستند که از این تغییر الگوریتمهای فیسبوک متضرر میشوند.
در نتیجهی این حرکت، میلیونها کاربر باید در نحوهی بررسی کردن و پیدا کردن اخبار خود تجدید نظر کنند. به گزارش پیو ریسرچ، تا ماه سپتامبر سال گذشته، ۴۵ درصد از مردم آمریکا برای دسترسی به اخبار از فیسبوک استفاده میکردند. حالا با پا پس کشیدن فیسبوک از دنیای خبر، کاربران چه مرجعی را برای دسترسی به اخبار انتخاب خواهند کرد؟ آیا کاربران فیسبوک اساسا به محل دیگری برای اطلاع از اخبار مراجعه خواهند کرد یا با کمبود خبر کنار میآیند؟ آیا این شانس برای پلتفرمهای خبری دیگر وجود دارد که از جامعهی آماری کنار گذاشتهشده توسط فیسبوک سهمی برای خود بردارند؟
پاسخ این سؤالات هنوز مشخص نیست. فیسبوک همچنان در دنیای رسانه با دو میلیارد کاربر یکهتاز است و بخش اخبار را به طور کامل کنار نگذاشته است؛ بلکه فقط فعالیت آن را کمرنگ کرده است. هنوز هیچ وبسایتی حتی به نزدیکی فیسبوک هم نمیرسد. به همین خاطر هم هست که کوچکترین تغییر آنها در خوراک خبری میتواند امواجی ایجاد کند که کل دنیای خبر را تحت تأثیر قرار دهد.
گزینهی جایگزین فیسبوک کدام است؟
با اینکه سرویس مشابهی برای فیسبوک وجود ندارد، در بخش انتشار اخبار روی تلفن همراه، شرکتهایی وجود دارند که پررنگتر از سایرین کار میکنند. این شرکتها مسلما میتوانند از کاهش فعالیت خبری فیسبوک ذینفع شوند.
فلیپبورد یکی از گزینههایی است که به دلیل جایگاه فعلی خوبی که بین کاربران دارد میتواند خلأ ایجاد شده توسط فیسبوک را به خوبی پر کند. شرکت پالو آلتو در حضور بیش از هفت سالهی خود در اپل استور، موفق شده است ماهانه میزبان صد میلیون کاربر باشد که این میزان کاربر از آمار بسیاری از رقبا بیشتر است.
بنابراین، تعجبی ندارد که که این شرکت نسبت به استفاده از موقعیت به وجود آمده خوشبین باشد و بخواهد با کنار کشیدن فیسبوک فضای خالی ایجاد شده را پوشش دهد.
رئیس بخش محتوای فلیپبورد، مارچی مککیو میگوید:
«مسلما این یک فرصت خوب برای حضور تجارت تولید محتوا برای مردم است؛ اما خیلی زود است که بگوییم فلیپبورد مستقیما از تغییرات فیسبوک نفع خواهد برد یا خیر؛ ولی مسلما مردم به دنبال جایگزین خواهند بود.»
پلتفرم خبری دیگری که میتواند در نتیجهی تغییر الگوریتم فیسبوک به سرعت رشد کند اپل نیوز است. این اپلیکیشن که به صورت پیشفرض روی آیفونها و آیپدها نصب است، با تحولی که اخیرا اپل در طراحی آن ایجاد کرده است محبوبیتی خوبی به دست آورده است. بر اساس آخرین آماری که اپل منتشر کرده است، اپل نیوز در سال ۲۰۱۶ حدود ۷۰ میلیون کاربر داشته است. این آمار با اینکه نسبتا آمار خوبی به نظر میرسد، در مقایسه با تعداد ۱.۳ میلیارد دستگاه iOS روشن در سراسر دنیا، عدد بسیار پایینی به حساب میآید.
در نهایت، سرویس گوگل به نام گوگل نیوز میتواند نیاز کاربران به یک سرویس خبری جایگزین را برطرف کند. این سرویس که سالهای زیادی است ترافیک قابلتوجهی را به سمت ناشران اخبار روانه میکند، چندین سال است که تقریبا دستنخورده باقی مانده است. هرچند گوگل نیوز، اپلیکیشن موبایل هم دارد؛ اما محبوبیت چندانی بین کاربران ندارد.
با این وجود، حوزهای که گوگل در آن یکهتاز است جستجوی اینترنتی است. همچنین صفحات موبایل شتابیافتهی این شرکت یا AMP در هدایت کاربران به سوی ناشران تأثیر ویژهای داشته است. بر اساس دادههای چارتبیت، ارجاعات جستجوی موبایلی گوگل هماکنون از ارجاعات فیسبوک پیشی گرفته است. گوگل در حال حاضر قصد دارد چیزی شبیه استاندارد AMP ایجاد کرده و آن را به وب اضافه کند. چنانچه این دستاورد محقق شود، میتواند روی کاغذ محصولات گوگل نظیر گوگل نیوز را بیش از پیش محبوب و رایج کند.
آیا اپلیکیشنهای مستقل خبر نیز سود خواهند برد؟
با نگاهی به اپ استور میتوان دریافت که تعداد اپلیکیشنهای مستقل خبر که زمان زیادی از ساخت آنها گذشته باشد و رواج داشته باشند بسیار کم است. حتی اپلیکیشنهایی مانند Nuzzel که مدتها بین سرمایهگذاران و خبرگذاریهای سیلیکون ولی محبوبیت و رواج داشت دارند قافیه را به شرکتهایی مانند گوگل و فیسبوک میبازند.
جاناتان آبرامز که قبل از شروع فعالیت نازل، مدیر فرندزتر بود، معتقد است که احتمالا کاربران زیادی برای خواندن خبر همچنان به فیسبوک تکیه خواهند کرد؛ هرچند که ممکن است اخبار بسیار کمتری به آنها برسد.
پیشبینی آبرامز به نظر درست میآید. سیطرهی فیسبوک بر دنیای اخبار به قدری است که احتمالا پلتفرمهای دیگر فرصت خودنمایی پیدا نکنند. مدتها پیش، برخی شرکتها تصور کردند سرمایهگذاری در این بخش میتواند سودآور باشد؛ بنابراین، اپ استور در مدت کوتاهی اپلیکیشنهای خبری فراوانی را به خود دید.
لینکداین در سال ۲۰۱۳ پالس را خریداری کرد و در سال ۲۰۱۵ نسخهای بازتعریفشده از آن را منتشر کرد و سال گذشته بی سر و صدا آن را کنار گذاشت.
انبیسی Breaking News را در سال ۲۰۰۹ را به خدمت گرفت و چندین سال روی آن کار کرد و در سال ۲۰۱۶ برای همیشه آن را متوقف کرد. سیانان Zite را در سال ۲۰۱۱ از آن خود کرد و سپس در سال ۲۰۱۴ آن را به فلیپبورد واگذار کرد که فلیپبورد نیز تقریبا بیمعطلی آن را تعطیل کرد. یاهو نیز در سال ۲۰۱۳ مبلغ زیادی برای اپلیکیشنی به نام Summly هزینه کرد هیچوقت موفق به بهرهبرداری از آن نشد و سال گذشته آن را تعطیل کرد. حتی فیسبوک هم با خرید paper در سال ۲۰۱۴ تلاش کرد یک خبرخوان داشته باشد؛ اما دو سال بعد آن را کنار گذاشت.
همانطور که میبینید در گذشته، خرید اپلیکیشنهای خبری در بین شرکتهای حوزهی فناوری بسیار معمول بود؛ اما امروزه آنها ترجیح میدهند از این عرصه کنارهگیری کرده و بر فعالیتهای اصلی خود متمرکز شوند.
با در نظر گرفتن این موضوع و همچنین سیطرهی فیسبوک و گوگل بر بازار تبلیغات، میبینیم که کار برای یک توسعهدهندهی مستقل اپلیکیشن خبر بسیار دشوار است.
نازل تبلیغات را از محوریت اصلی تجارت خود جدا کرده است؛ هرچند که اپلیکیشن آن هنوز برای کاربران در دسترس است و به خوبی کار میکند. آبرامز در حال حاضر بیشتر وقت خود را صرف یک سرویس B2B یا «کار به کسب و کار» به نام Media Intelligence میکند که شرکتها را به صورت تخصصی از آنچه در آنها در حال اتفاق افتادن است آگاه میکند.
جاناتان آبرامز میگوید:
«ما از هر ایدهای با این مضمون که نازل روزی میلیاردها کاربر را به خود جذب خواهد کرد دست کشیدهایم. وقتی اپل نیوز در هر آیفونی وجود دارد، طبیعی است که مردم عادی ترجیح میدهند خبر از این طریق به آنها برسد.»