کدی آذری (Kodi Azari) با نام کامل خداداد آذری، یکی از شناختهشدهترین جراحان پلاستیک در جهان است. او تمرکز تحقیقاتی خود را روی پیوند دست گذاشته و تا کنون چند عمل موفقیتآمیز با نتایج امیدوارکنندهی طولانی مدت داشته است.
از افتخارات دکتر آذری در مقایسه با دیگر جراحان پیوند دست این است که او برای اولین بار، دست بیمار را کاملا به منظور پیوند عضو طبیعی قطع کرده است. این در حالی است که پیش از اولین تجربهی او، تمامی قطع عضوها به گونهای انجام میشد که بیمار برای دریافت عضو مصنوعی آماده باشد. آذری از سال ۲۰۰۸ به عنوان مدیر تیم جراحی مرکز پیوند دست UCLA مشغول به کار است.
تحصیلات
کدی آذری متولد سال ۱۹۶۹ لندن است. او مدتی از کودکی خود را در ایران سپری کرده و سپس در سال ۱۳۵۷ به همراه خانوادهاش ایران را ترک کرده است. پدر او یکی از مدیران شرکت نفت بوده و پس از خروج از ایران، خانوادهی خود را در ایالت کنتیکت مستقر کرد. آذری در یکی از مصاحبههایش در مورد دوران کودکی و تحصیل میگوید:
من از کودکی به خلبانی هواپیماهای جنگی علاقه داشتم. دلیل این علاقه را نمیدانم چون هیچگاه نمیتوانم حتی تصور کشتن یک نفر یا انداختن یک بمب را داشته باشم. به هر حال من به این رشته علاقهمند بودم اما خانوادهام مانند هر خانوادهی ایرانی دیگر، رویای پزشک یا مهندس شدن من را در سر میپروراندند.
من مجبور بودم برای رضایت آنها، به دروغ بگویم که قصد پزشک شدن را دارم و به همین دلیل، کل خانواده به این فکر میکرد که من روزی پزشک خواهم شد. در همان سالهای تحصیل، یکی از دوستان خانوادگی مقالاتی از پیشرفتهای علمی دکتر توماس استارزل را برای من میفرستاد. این پزشک، یکی از پیشگامان جراحی پیوند کبد در جهان بود.
جذابیتهای این مقالات و تلاش این پزشک در آن سالها، من را به علم پزشکی علاقهمند کرد و تصمیم گرفتم برای ادامهی تحصیل به دانشکدهی پزشکی بروم.
آذری پس از علاقهمند شدن به علم پزشکی و خصوصا جراحی پیوندی، برای ادامهی تحصیل دانشگاهی به دانشگاه ECU رفت و در سال ۱۹۹۷ مدرک خود را از آنجا دریافت کرد. دورهی اینترنی آذری در رشتهی جراحی عمومی و در دانشکدهی پزشکی پیتزبورگ انجام شد. در خلال این دوره، آذری یک دورهی فلوشیپ تخصصی مهندسی بافت را در دانشگاه کارنگی ملون گذراند.
پس از آن، جراح جوان تصمیم گرفت تا تحصیلات تخصصی خود را در زمینهی جراحی پلاستیک انجام دهد و در همان دانشگاه پیتزبورگ دورهی تخصص را گذراند.
آذری برای گذارندن دورهی تخصصی فلوشیپ به دانشگاه UCLA رفت و در سال ۲۰۰۴ از آنجا فارغالتحصیل شد. آخرین مدرک پزشکی آذری در سال ۲۰۱۴، معادل فوق تخصص جراحی پلاستیک و جراحی دست از بورد تخصصی جراحی پلاستیک آمریکا صادر شد.
جراحی پیوند دست
آذری به مدت ۱۸ سال به تحصیل و تحقیق در زمینهی علوم پزشکی و خصوصا جراحی پلاستیک مشغول بود. او دورههای متعدد جراحی را در دانشگاههای مختلف گذراند و در تیمهای جراحی بزرگ پیوند دست حضور داشت. او در اولین عمل پیوند دو دست و پیوند بازو در آمریکا حضور داشته است.
آذری در یکی از سخنرانیهایش در مورد دست به عنوان یکی از شگفتانگیزترین اعضای بدن میگوید:
اگر بخواهم تنها یک مثال برای وجود خدا بزنم، آن دست انسان است. هیچ منبعی سرشارتر از دست برای توضیح اعجابات آناتومی بدن انسان نیست. دست، وظایف مختلف و متنوعی را انجام میدهد. این عضو خارجی، برای گرفتن اجسام، ضربه زدن، شکستن، انجام اعمال ظریف مانند نواختن پیانو و حتی دیدن استفاده میشود. این عضو برای صحبت کردن هم استفاده میشود.
آذری پس از اتمام تحصیلات فرصتهای زیادی برای بهکارگیری تحقیقاتش نداشت. او زمان زیادی را صرف یادگیری مهارتی کرده بود که عملی کردن آن بسیار دشوار و فراهم شدن شرایطش بسیار نادر بود. به هر حال اولین تجربهی او در سال ۲۰۰۹ و در کالیفرنیا اتفاق افتاد. بیماری که در لیست انتظار یک دست پیوندی بود، اهداکنندهی مناسب را پیدا کرد.
آذری در مورد دشواریهای پیدا شدن دست پیوندی میگوید:
مانند هر عمل پیوند دیگر، گروه خونی اهداکننده و گیرندهی عضو باید یکسان باشد. بعلاوه، دست یک عضو خارجی است و عضو اهدایی باید در موارد متعددی همچون ابعاد، رنگ و نوع پوشش مو با بدن گیرنده همسان باشد.
به هر حال اولین بیمار این پزشک ایرانی-آمریکایی که یک سرباز ۲۶ سالهی ارتش آمریکا بود، عضو مناسب را برای پیوند پیدا کرد. البته دست اهدایی در پیتزبورگ قرار داشت و باید به کالیفرنیا منتقل میشد. آذری پس از شنیدن خبر آماده شدن دست پیوندی، در حالی که در میانهی یک عمل جراحی دیگر بود، بدون فوت وقت خودش را به پیتزبورگ رساند تا عضو را از فرد اهداکننده جدا کند. او میگوید برای این سفر و انجام عمل اولیه، ۲۴ ساعت را بیدار بوده و البته پس از آن میدانسته که باید ساعتهای بیشتری نیز بیدار بماند. اما شوق انجام اولین عمل پیوند دست، هرگونه خستگی را از او دور میکرد.
پیوند دست یکی از دشوارترین جراحیهای دنیای پزشکی است. در این عمل جراحی باید استخوانها و تاندونهای عضو پیوندی و بیمار دریافت کننده با نظم و دقت بالایی به هم متصل شوند. استخوانها باید دقیقا از جای مناسب بریده شوند تا ابعاد دست پس از پیوند دچار تغییر نشود. علاوه بر آن، سخت ترین بخش کار پیوند زدن تاندونها است.
در مورد اولین عمل جراحی اول آذری، دست بیمار دریافت کننده به منظور دریافت عضو زنده قطع نشده بود. به همین دلیل تاندونهای دست علامتگذاری نشده بودند و او برای پیوند دست جدید، باید جفت تاندونها را به دشواری پیدا میکرد. پس از آن نوبت به اعصاب میرسد که باید به دقت به هم متصل میشدند. اعصاب مانند سیمهایی هستند که باید دقیقا به صورت جفت به هم متصل شوند و پیدا کردن جفت عصب در این عمل بسیار دشوار بوده است.
در نهایت اولین عمل جراحی آذری پس از ۱۵ ساعت به پایان میرسد. بیمار دریافت کننده پس از به هوش آمدن انگشتان خود را به آرامی تکان میدهد و این، صحنهای فراموش نشدنی برای آذری بوده است. فراموش نکنیم که این سرباز ارتش، به مدت ۶ سال بدون دست زندگی کرده و دریافت این عضو زنده، لحظهای شگفتانگیز برای او و تمام افراد درگیر در پروسهی بیماریاش بوده است. آذری در مورد اولین دیدارش پس از یک سال با این بیمار میگوید:
پس از یک سال من بیمارم را از نزدیک ملاقات کردم. لحظهی خارقالعاده زمانی بود که او به من نزدیک شد و با هم دست دادیم. دست او گرم بود و عرق کرده بود. این گرما به من زندگی داد.
آذری پس از این عمل جراحی واحدی در UCLA تاسیس کرد تا بدون دریافت هزینه، عملهای جراحی پلاستیک را برای سربازان ارتش آمریکا انجام دهد.
آذری در سال ۲۰۱۱ نیز یک عمل پیوند موفقیتآمیز داشت. او دست امیلی فنل ۲۶ ساله را به کمک تیم ۱۶ نفرهاش در مرکز پزشکی UCLA در غرب آمریکا پیوند داد.
تاریخ سازی
پیش از انجام اولین عمل پیوند دست کودی آذری، جراحیهای مشابه معدودی انجام شده بودند. جالب است بدانید که اولین عمل جراحی پیوند دست در سال ۱۹۶۴ در اکوادور انجام شد که البته به خاطر مقاومت سیستم ایمنی بدن دریافت کننده، ناموفق بود. اما تاریخسازی آذری برای انجام اولین عمل پیوند دست با آمادهسازی قبلی بدن دریافت کننده، در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد.
آذری برای انجام عمل بعدیاش، نیاز به بیماری با ویژگیهای خاص داشت. بیماری سالم، منظم، با اعتماد به نفس بالا و در نهایت بیماری که دستش هنوز قطع نشده باشد اما نیاز به عضو پیوندی داشته باشد. پیدا کردن چنین بیماری واقعا دشوار بود؛ چرا که اغلب دریافت کنندگان عضو پیوندی، پیش از درخواست برای اهدا، عضو خود را قطع میکنند چون عموما در شرایط اورژانسی قرار دارند.
جاناتان کاچ، تهیهکنندهی ۵۱ سالهی هالیوود، بیمار تاریخساز آذری بود. او در سال ۲۰۱۵ دچار بیماری عفونی شدیدی شد که او را تا مرز مرگ پیش برد. پس از رهایی از آن بیماری، دست چپ جاناتان خاطر عفونت، سیاه شده و به طور کامل از بین رفت و قابل بازیابی نبود. آذری پس از مذاکرات اولیه با جاناتان و خانوادهاش، او را قانع کرد که عمل قطع دستش به گونهای انجام شود که بعدا بتوان عضوی زنده به آن پیوند زد.
در ۲۳ ژوئن سال ۲۰۱۵، عمل قطع دست جاناتان کاچ با روندی متفاوت با جراحیهای قطع دست مرسوم انجام شد. تفاوت این عمل با دیگر جراحیها این بود که دست از ناحیهی نزدیک به مچ قطع شد و این بار، تمامی تاندونها و اعصاب به طول کامل حفظ شده و علامتگذاری شدند. آذری این اعضا را به هم بسته و به یکی از استخوانهای باقیمانده متصل کرد تا به مرور زمان کوتاه نشوند.
کاچ برای دریافت عضو پیوندی یک سال منتظر بود. بالاخره دست جدید در سال ۲۰۱۶ پیدا شد و عمل پیوند، در ۲۶ اکتبر سال ۲۰۱۶، به مدت ۱۷ ساعت انجام شده و موفقیتآمیز بود. نظریهی آذری مبنی بر حفظ اعضا به منظور آماده بودن برای پیوند دست، به خوبی عمل کرد و کاچ توانست تنها دو ساعت پس از بههوش آمدن، انگشتانش را به خوبی حرکت دهد.
آذری در مورد برنامههای آتی در مرکز پیوند دست UCLA میگوید:
این مرکز به منظور پیشرفت در انجام عملهای جراحی پیوند دست با جدیت به کار خود ادامه میدهد. تمرکز اصلی ما روی سربازان زخمی جنگ است. من زمانی رویای خلبانی یک هواپیمای جنگی را داشتم و اکنون به کسانی که این کار را انجام میدهند، خدمت میکنم.
عمل پیوند دست برای هر بیماری مناسب نیست. برخی از بیماران نمیتوانند عضو جدید را قبول کنند یا با اعضای پروتزی کار کنند. اگر بتوانیم روند این عمل را سادهتر و کارآمدتر کنیم، قطعا درخواست برای آن بیشتر خواهد شد.
ما در گذشته از پیوند اعضا برای نجات زندگی استفاده کردهایم و اکنون نوبت به انجام این عمل برای بهبود کیفیت زندگی است.