شرکت مهندسی و طراحلی ایتالیایی ایتالدیزاین (italdesign Giugiaro S.p.A) در سال ۱۹۶۸ توسط جورجتو جیوجیارو و الدو مانتووانی تأسیس شد. این شرکت مشهور در طول این ۵ دهه خودروهای بسیاری، از لانچیا تا بوگاتی را طراحی کرده است.
اخیراً مقامات این شرکت ایتالیایی خاص، به مناسبت پنجاهمین سال تأسیس، با انتشار یک تصویر خبر از رونمایی مدل کروک سوپراسپرت زیرونو (Zerouno) در نمایشگاه خودروی ژنو ۲۰۱۸ دادند. علاوه بر این ایتالدیزاین رقابت طراحی خودرو در قالب نمایش فلسفهی ۵۰ سال بعدی این شرکت و یک تورجهانی تدارک دیده است. با اینکه آینده برای این شرکت با سابقه بسیار روشن است، ولی برای درک شهرت ایتالدیزاین، باید به مدلهای طراحی شدهی ۵۰ سال پیش آن که هر مورد مصداق واقعی هنر و استعداد خالص هستند، رجوع کرد.
در ادامه ۲۰ خودروی مشهور جهان که تیم ایتالدیزاین با طراحی منحصربهفرد خود نقش مهمی در شناخته شدن آنها داشته است، معرفی میشود.
مازراتی بورا
سال تولید: ۱۹۷۱
پس از تصاحب برند لوکس مازراتی توسط سیتروئن در سال ۱۹۶۸، مقامات مازراتی در اولین اقدام بهدنبال تولید یک خودروی اسپرت دوسرنشینه برای رقابت با محصولات لامبورگینی و دتوماسو (DeTomaso) بودند. مأموریت طراحی این خودرو به تیم ایتالدیزاین سپرده شد؛ مدل بورا (Bora) در عرض ۳ سال به خط تولید رسید. همانند دیگر سوپراسپرتهای ایتالیایی دههی ۱۹۷۰ میلادی، بورا نیز موتورمیانی و دو سرنشینه بود. پیشرانهی ۸ سیلندر V شکل با دو حجم ۴.۷ و ۴.۹ لیتر و قدرت ۳۲۰ اسب بخار در دور موتور ۶۰۰۰ نیروبخش مازراتی بورا بود.
مازراتی بورا نقش مهمی در شناخته شدن شرکت ایتالدیزاین به عنوان مرجع اصلی طراحی خودروهای سوپراسپرت داشت؛ در مجموع ۵۶۴ دستگاه مدل بورا تولید شد.
فولکس واگن گلف
سال تولید: ۱۹۷۴
نسل اول هاچبک افسانهای فولکس واگن گلف (Golf) توسط ایتالدیزاین طراحی شد. گلف در مقایسه با مدل بیتل (Beetle) پرفروش، طراحی جعبهمانندتری داشت. این هاچبک محور جلو که نسخههای مختلفی از آن تولید شد، به فروش و محبوبیت بالایی دست پیدا کرد. جالب است بدانید که تیم ایتالدیزاین در طراحی مدل GTI گلف که ۲ سال بعد از عرضهی مدل استاندارد رونمایی شد نیز دخالت داشت.
نسل اول گلف در تعداد ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه تولید شد.
لوتوس اسپریت
سال تولید: ۱۹۷۶
لوتوس اسپریت (Sprit) بر اساس مدل مفهومی مازراتی بومرنگ (۱۹۷۱) که محصول زبان طراحی جورجتو جیوجیارو موسوم به «کاغذ تاشده» شده بود، طراحی شده است. کالین چپمن، مدیرعامل آن دوران لوتوس در ابتدا طراحی اسپریت را مورد قبول نمیدانست؛ اما پس از نمایش مدل کامل آن در نمایشگاه خودروی تورین ۱۹۷۲، اسپریت بهقدری زیبا بود که ۴ سال بعد به تولید رسید. جیوجیارو قصد داشت که نام این مدل را کیوی (پرنده) بگذارد، ولی سنت دیرینهی لوتوس در نامگذاری خودروها با حرف اول E مانع این کار شد.ایتالدیزاین در طراحی و ساخت مدل موجود در فیلم سینمایی جیمز باند با عنوان جاسوسی که دوستم داشت (The Spy Who Loved Me) محصول سال ۱۹۷۷، نیز دخالت داشت.
لوتوس اسپریت در مدت ۸ سال، به تعداد ۱۰ هزار و ۶۷۵ دستگاه تولید شد.
بیامو M1
سال تولید: ۱۹۷۸
M1 به عنوان یکی از مدلهای افسانهای بیامو، توسط جورجتو جیوجیارو با الهام از مدل مفهومی بیامو توربو (کد E25) طراحی شد. البته باید اقرار کرد بین دو مدل M1 و توربو تغییرات زیادی وجود ندارد ولی، اصلاحات اندک ولی مهم ایتالدیزاین M1 را به یکی از خودروهای مهم بیامو تبدیل کرد.M1 به عنوان اولین خودروی موتورمیانی بیامو، برای کسب مجوز شرکت در مسابقات اتومبیلرانی، با پیشرانهی ۶ سیلندر خطی ۳.۵ لیتری به جادهها راه پیدا کرد.
بیامو M1 در تعداد محدود ۴۵۳ دستگاه تولید شد.
لانچیا دلتا
سال تولید: ۱۹۷۹
شرکت ایتالدیزاین، بهخصوص شخص جیوجیارو، چند مدل جذاب لانچیا محصول دههی ۱۹۷۰ میلادی را طراحی کرده است. ولی بدون شک بهترین محصول لانچیا، هاچبک دلتا (Delta) است. نسل اول دلتا با پیشرانههای تنفس طبیعی، توربوشارژ و دیزل در سال ۱۹۷۹ به بازار عرضه شد. در سال ۱۹۸۰، این مدل دوستداشتنی ایتالیایی به عنوان بهترین خودروی سال انتخاب شد. دو نسل بعدی دلتا هیچوقت به محبویت و موفقیت نسل اول آن نرسیدند.
نسخههای مخصوص رالی دلتا با نامهای اینتگراله و اینتگراله ایوولوزیونه (Evoluzione HF) هنوز هم از پرطرفدارترین خودروهای لانچیا هستند.
دلورین DMC-12
سال تولید: ۱۹۸۱
احتمالاً تنها محصول شرکت خودروسازی دلورین (DMC)، شهرت خود را به لطف وجود داشتن در سهگانهی بازگشت به آینده (Back to the Future) و مدیون سینمای هالیوود است. مدل DMC-12 موتورعقب که بیشتر با نام دلورین (DeLorean) خوانده میشود، با استفاده از پیشرانهی ۶ سیلندر V شکل PRV (محصول مشترک پژو – رنو – ولوو) قدرت زیادی تولید نمیکرد (۱۲۰ اسب بخار) ولی بدنهی زیبا و درهای طرح بال پرندهای نمای زیبایی به این خودرو داده بود.
دلورین DMC-12 به تعداد ۸ هزار و ۵۸۳ دستگاه تولید شد.
ساب 9000
سال تولید: ۱۹۸۴
با اینکه بیشتر قطعات بدنه بین ساب 9000، فیات کروما و لانچیا تِرما (هر ۳ توسط ایتال دیزاین طراحی شدند) مشترک است، اما سدان لوکس سوئدی ساب (Saab) جذابیت بیشتری دارد. علاوه بر کابین لوکسترو جادارتر، به لطف مهندسی بینظیر ساب، ۹۰۰۰ در مقایسه با فیات کروما و لانچیت ترما ایمنی بسیار بیشتری داشت. این مدل خاص که در دو مدل سدان و لیفتبک عرضه شد، در مجموع در طول ۱۴ سال به تعداد ۵۰۳ هزار و ۸۷ دستگاه تولید شد.
متأسفانه شرکت خودروسازی ساب در سال ۲۰۱۲ منحل شد.
مدل مفهومی بوگاتی ID 90
سال تولید: ۱۹۹۰
ایتالدیزاین در اواخر دههی ۱۹۸۰ و شروع دههی ۱۹۹۰، رویکرد خود را از طراحی مدلهای تولیدی به مدلهای مفهومی تغییر داد. البته مدلهای تولیدی طراحی شده برای برندهای سئات، دوو، مازراتی و دیگر شرکتها هم وجود داشت، ولی شاید بتوان گفت که یکی از زیباترین محصولات ایتالدیزاین در دههی ۱۹۹۰، مدل مفهومی بوگاتی ID 90 است. این مدل مفهومی علاوه بر احیای برند بوگاتی، الهام بخش مدل تولیدی ابرخودروی EB110 هم بود.
مدل مفهومی بیامو نَزکا M12
سال تولید: ۱۹۹۱
شاید مدل مفهومی بیامو نزکا M12 که یک سال بعد به مدل مفهومی نزکا C2 بهروزرسانی شد، بهترین طراحی ایتالدیزاین نباشد، ولی مطمئناً یکی از خاصترین مدلهای مفهومی دنیا است. سه دستگاه از این سوپراسپرت ویژه ساخته شد که یک دستگاه آن به حسن البلقیه، سلطان برونئی و برادر وی شاهزاده جفری البلقیه فروخته شد.
نزکا (Nazca) از پیشرانهی ۱۲ سیلندر V شکل ۵ لیتری سری 8 بیام با قدرت ۳۸۰ اسب بخار استفاده میکرد. مدل کروک این مدل مفهومی خاص دو سال بعد رونمایی شد.
سوبارو آلسیون SVX
سال تولید: ۱۹۹۱
شرکت ژاپنی سوبارو در دههی ۱۹۸۰ با رونمایی مدل SVX، بهدنبال عرضهی مدلی جدید در کلاس خودروهای لوکس پرقدرت بود. SVX علاوه بر ورود سوبارو به کلاس جدید خودروها، اولین همکاری جیوجیارو با این شرکت ژاپنی بود. نکتهی مهم این کوپهی گرندتورر لوکس، قیمت بالای آن برای شرکتی بود که به عرضهی خودروهای با قیمت اقتصادی شناخته شده بود.SVX که با استفاده از پیشرانهی ۶ سیلندر خطی ۳.۳ لیتری در دور موتور ۵۴۰۰ حدو ۲۳۰ اسب بخار قدرت تولید میکرد، در دو مدل محور جلو و چهارچرخ محرک تا سال ۱۹۹۶ تولید شد.
مدل مفهومی لامبورگینی کالا
سال تولید: ۱۹۹۵
پس از توقف تولید مدل Jalpa در سال ۱۹۸۸، مقامات لامبورگینی بهدنبال مدلی شایسته برای جایگزینی سوپراسپرت خود بودند. در آن دوران که لامبورگینی زیرمجموعهی گروه خودروسازی کرایسلر بود، با کمک ایتالدیزاین و جیوجیارو، مدل مفهومی کالا (Cala) شکل گرفت. نسخهی پروتوتایپ و قابل رانندگی کالا در نمایشگاه خودروی ژنو ۱۹۹۵ به نمایش گذاشته شد؛ اما به دلیل فروخته شدن برند لامبورگینی در سال ۱۹۸۸ به فولکس واگن، پروژهی سوپراسپرت کالا هیچوقت به خط تولید نرسید. البته مدل Jalpa سرانجام در سال ۲۰۰۳ با پرفروشترین محصول لامبورگینی، یعنی مدل گالاردو جایگزین شد.
مدل مفهومی فولکس واگن W12 سینکرو
سال تولید: ۱۹۹۷
شاید بیشتر خوانندگان این مطلب، فولکس واگن W12 را در بازیهای ویدئویی مانند گرن توریزمو (Gran Turismo)، پروژه گاتام ریسینگ ۳ (Project Gotham Racing) و تست درایو (Test Drive) به یاد داشته باشند. فولکس واگن W12 بهدستور فردیناند پیئش، مدیرعامل گروه خودروسازی فولکس واگن و به قلم جیوجیارو طراحی شد. هدف از طراحی مدل W12، به نمایش گذاشتن تواناییهای پیشرانهی ۱۲ سیلندر W شکل این شرکت بود که البته مدتی بعد زمینهساز پیشرانهی W16 بوگاتی ویرون شد.
مدل مفهومی سینکرو (Syncro) با هدف نمایش فناوری چهاچرخ محرک فولکس واگن در سال ۱۹۹۷ رونمایی شد.
مازراتی 3200GT
سال تولید: ۱۹۹۸
شاید مدل 3200 جی تی به زیبایی گرن توریسمو یا شهرت MC12 نباشد، ولی ترکیب یک خودروی لوکس و طراحی ایتالدیزاین همیشه ارزشمند است. این گرندتورر کوپه با استفاده از پیشرانهی ۸ سیلندر V شکل ۳.۲ لیتری، ۳۶۵ اسب بخار قدرت تولید میکرد. 3200 جیتی در چند نسخهی مختلف به مدت ۴ سال تولید شد و سپس با عرضهی مدل مازراتی کوپه، به بازنشستگی رسید.
مدل مفهومی شورولت کوروت موری
سال تولید: ۲۰۰۳
مدل مفهومی موری (Moray) به مناسبت سالگرد ۵۰ سالگی شورولت کوروت توسط ایتالدیزاین طراحی، و در نمایشگاه خودروی ژنو ۲۰۰۳ به نمایش گذاشته شد. موری بر پایهی کوروت C5 و از جنس فیبرکربن ساخته شده بود.
لامبورگینی گالاردو
سال تولید: ۲۰۰۳
موفقترین و پرفروشترین محصول گاو ایتالیایی خشمگیم، توسط ایتالدیزاین طراحی شده است. گالاردو (Gallardo) که ابتدا از مدل مفهومی کالا محصول سال ۱۹۹۵ الهام گرفته بود (طراحی اولیه توسط جیوجیارو) با قلم لوک دانکرولک (طراح نهایی)، طراح لامبورگینی تغییرات عمده به خود دید تا به خط تولید برسد. گالاردو که در طول عمر ۱۰ سالهی خود در نسخههای مختلف با دو پیشرانهی ۱۰ سیلندر V شکل ۵ و ۵.۲ لیتری عرضه شد، سرانجام در سال ۲۰۱۴ با مدل هوراکان جایگزین شد.
به جرئت میتوان گفت که تولد گالاردو و موفقیت خارقالعادهی آن را باید مدیون طراحی اولیهی جیوجیارو دانست.
مازراتی MC12
سال تولید: ۲۰۰۴
سوپراسپرت خاص مازراتی MC12 که شاید مشهورترین محصول این شرکت ایتالیایی باشد، با همکاری ایتال دیزاین و فرانک استفنسون طراح مشهور آمریکایی طراحی شد. MC12 که بر اساس مدل افسانهای فراری انزو ساخته شده بود، با هدف بازگشت مازراتی به مسابقات اتومبیلرانی پس از ۳۷ سال غیبت، با پیشرانهی ۱۲ سیلندر V شکل ۶ لیتری و نهایت سرعت ۳۳۰ کیلومتر بر ساعت متولد شد. فقط ۵۰ دستگاه نسخهی تردد جادهای از MC12 با قیمتی حدود ۶۷۰ هزار دلار عرضه شد؛ امروز قیمت هر دستگاه از این سوپراسپرت ۶۲۰ اسب بخاری بالاتر از یک میلیون دلار است.
از سوپراسپرت مازراتی MC12 در دو نسخهی جادهای و پیست مجموعاً ۶۲ دستگاه تولید شد.
آلفارومئو 159
سال تولید: ۲۰۰۵
آلفارومئو 159 بدون شک سریعترین و پرقدرتترین (با قدرت حدود ۲۰۰ اسب بخار) خودروی این فهرست نیست، ولی برسر زیبایی آن که حاصل همکاری ایتال دیزاین و تیم طراحی آلفارومئو است، نمیتوان بحث کرد. 159 در دو مدل سدان و استیشن به مدت ۷ سال در حدود ۲۴۰ هزار دستگاه تولید شد. این مدل زیبا در سال ۲۰۰۶ به عنوان سومین خودروی اروپا انتخاب شد. آلفارومئو 159 در فیلمهای سینمایی ذرهای آرامش (Quantom of Solace) محصول سال ۲۰۰۸ و جانی اینگلیش دوباره متولد میشود (Johnny English Reborn) محصول سال ۲۰۱۱ استفاده شد.
جیوجیارو بریویدو
سال تولید: ۲۰۱۲
مدل زیبای بریویدو (Brivido) هیچوقت با هدف تولید طراحی نشد. این سوپراسپرت ایتالیایی که به قوای فنی هیبرید مجهز است، به منظور رویکردی برای کمک از حفاظت کرهی زمین ساخته شد. بریویدو با استفاده از پیشرانهی ۶ سیلندر V شکل ۳ لیتری و موتور الکتریکی، در مجموع ۷۶۸ اسب بخار قدرت و ۱۰۸۰ نیوتنمتر گشتاور تولید میکند. بریویدو با نهایت سرعت ۲۷۵ کیلومتر بر ساعت، برای رسیدن به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به ۵.۸ ثانیه زمان نیاز دارد. این سوپراسپرت مفهومی با داشتن ویژگیهایی چون سیستم اطلاعاتی و سرگرمی و عینکهای ۳ بعدی حس آیندهنگرانه به همراه داشت.
جیوجیارو پارکور
سال تولید: ۲۰۱۳
پس از موفقیت مدل مفهومی بریویدو، ایتال دیزاین سوپراسپرت خاص پارکور (Parcour) را معرفی کرد. پارکور به مناسبت سالگرد ۴۵ سالگی ایتال دیزاین، نمای سوپراسپرت و شاسیبلند را با هم ترکیب کرده بود. این مدل بهقدری جذابیت داشت که برندهی عنوان بهتری مدل مفهومی نمایشگاه خودروی ژنو سال ۲۰۱۳ شد. پیشرانهی ۱۰ سیلندر V شکل ۵.۲ لیتری لامبورگینی نیروبخش پارکور بود. همانند بریویدو، این مدل نیز با هدف تولید طراحی نشده بود.
ایتال دیزاین زیرونو
سال تولید: ۲۰۱۷
پس از ۵۰ سال طراحی خودروهای خاص و زیبا برای برندهای مختلف، جدیدترین محصول ایتال دیزاین به پیشرانهی ۱۰ سیلندر V شکل ۵.۲ لیتری با قدرت ۶۱۰ اسب بخار و بدنهی فیبرکربنی مجهز شده است. سوپراسپرت زیرونو (Zerouno) با قیمت ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار در ۵ نسخه تولید شد که البته تمام این ۵ دستگاه در زمان کمی به فروش رفت.
حالا با نزدیک شدن به نمایشگاه خودروی ژنو ۲۰۱۸، زیرونو رودستر جدیدترین محصول ایتال دیزاین خواهد بود.