پروازی که رکورد طولانی‌ترین سفر هوایی را خواهد شکست

در حال حاضر پرواز اوکلند به دوحه خطوط هوایی قطر (Qatar Airways) با مدت تقریبی ۱۸ ساعت و فاصله‌ی طی شده‌ی ۱۴۵۳۵ کیلومتری به‌عنوان طولانی‌ترین سفر هوایی بدون توقف شناخته می‌شود؛ رتبه‌ی دوم نیز به پرواز پرث-لندن شرکت هواپیمایی کانتاس (Qantas) می‌رسد که در آن مسیر ۱۴۵۰۰ کیلومتری در مدت ۱۷ ساعت و ۲۰ دقیقه طی می‌شود. در این دو پرواز به‌ترتیب از هواپیماهای بوئینگ ۲۰۰-۷۷۷ سری LR و بوئینگ ۹-۷۸۷ استفاده می‌شود. اما تا اواخر سال جاری میلادی، شامل برقراری پرواز مستقیم از سنگاپور به نیویورک خواهیم بود. این پرواز که حدودا بیست ساعت طول خواهد کشید، رکورد طولانی‌ترین پرواز مسافربری را به خود اختصاص خواهد داد. برای انجام این پرواز رکورد شکن، از هواپیمای ایرباس A350-900ULR استفاده می‌شود. عبارت ULR در انتهای نام این پرنده مخفف Ultra Long Range به‌معنای فوق‌دوربرد است.

پیش از این، خطوط هوایی سنگاپور برای اتصال به نیویورک از هواپیمای چهارموتوره‌ی ایرباس A340-500 استفاده می‌کرد تا این مسیر ۱۵۲۸۹ کیلومتری را طی کند. اما این هواپیما تنها به صد صندلی از نوع Business Class (کلاس میانی) مجهز بود و مصرف سوخت آن نیز در حد مطلوبی قرار نداشت. به همین دلائل، سنگاپوری‌ها در سال ۲۰۱۳ مجبور به لغو پروازهای این مسیر شدند تا جایگزین مناسب‌تری برای ایرباس A340-500 خود پیدا کنند.

ایرباس A340-500

خطوط هوایی سنگاپور اقدام به سفارش ۶۷ فروند ایرباس A350-900 کرده است که تا کنون ۲۱ فروند از این سفارش تحویل داده شده‌اند. اما از میان ۴۶ فروند هواپیمای باقی‌مانده، هفت فروند از گونه‌ی ULR یا فوق‌دوربرد هستند. اولین ایرباس فوق‌دوربرد خطوط هوایی سنگاپور روز ۲۳ آوریل (سوم اردیبهشت) سال جاری نخستین پرواز آزمایشی خود را به انجام رساند؛ این پرواز از مرکز تولیدی ایرباس در شهر تولوز فرانسه شروع شد و پس از پنج ساعت در همان محل برخواست، به زمین نشست. حداکثر برد ایرباس A350-900ULR به ۱۷۹۶۰ کیلومتر می‌رسد که عددی فوق‌العاده است. به لطف توانایی این پرنده در انجام پروازهایی با مسافت‌های بلند، سنگاپوری‌ها می‌توانند مجدداً رکورد طولانی‌ترین سفری هوایی را به دست آورند.

پرواز آزمایشی ایرباس A350-900ULR

یک روز در آسمان

یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود این است: آسایش مسافران در پروازی که قریب به یک روز به‌طول می‌انجامد چگونه تامین خواهد شد؟ در ماه مارس سال جاری میلادی شاهد برقراری خط پروازی مستقیم از شهر پرث در استرالیا به لندن، پایتخت انگلستان بودیم. این پرواز حدودا ۱۷ ساعت به‌طول می‌انجامد و مسافران مسیر ۱۴۵۰۰ کیلومتری را طی می‌کنند؛ اما در پرواز سنگاپور-نیویورک، مسافران ۲۰ ساعت را در آسمان خواهند گذراند. در چنین شرایطی تامین آسایش مسافران به یک چالش تبدیل خواهد شد.

فلورنت پتنی، مدیر داخلی بخش بازاریابی ایرباس می‌گوید:

ایرباس A350 هواپیمایی است که از ابتدا برای پروازهای دوربرد طراحی شده است.

در طراحی A350 از فلسفه‌ی طراحی ایرباس مبنی بر شبیه بودن کابین هواپیما به یک اتاق عادی پیروی شده است. سقف هواپیما در ارتفاع بالایی قرار دارد، از سیستم نورپردازی LED پیچیده‌ای استفاده شده، دیواره‌های کابین انحنای کمی داشته و تقریبا حالتی عمودی و صاف دارند و میزان صدای منتقل شده به کابین نیز به حداقل رسیده است.

فضای داخلی ایرباس A350-900 خطوط هوایی سنگاپور

در کنار این ویژگی‌ها، کابین هواپیما به گونه‌ای طراحی شده که سرنشینان احساس می‌کنند حداکثر در ارتفاع تقریبی ۱۸۳۰ متری در حال پرواز هستند؛ این در حالی است که حداکثر ارتفاع پروازی این پرنده ۱۳۱۰۰ متر است. ترکیب این ویژگی‌ها باعث می‌شود سرنشینان حداکثر آسایش را طی سفر احساس کنند. پتنی می‌گوید:

شاید دقیقا متوجه نشوید که [سفر با] این هواپیما به چه دلیل تا این اندازه راحت و لذت بخش است، اما هر کاری که [در طراحی] این هواپیما صورت گرفته، با هدفی خاص انجام شده است.

محیط داخلی با نمای مناسب

به جای استفاده از آلومینیوم، که فلزی رایج برای تولید هواپیما است، برای ساخت بدنه‌ی A350 از مواد کامپوزیت، از جمله فیبر کربن استفاده شده است. همین مسئله به ایرباس اجازه داده تا پنجره‌های عریض و متعددی را در بدنه‌ی هواپیما جای دهد.

فاصله‌ی زیاد میان پنجره‌ها در یک پرنده باعث می‌شود برخی مسافران که صندلی کنار پنجره را انتخاب کرده‌اند، به جای لذت بردن از منظره‌ی آسمان، سفر طولانی خود را در صندلی سپری کنند که در کناره‌ی دیواره‌ی بدون پنجره‌ی هواپیما قرار دارد.

صندلی بدون پنجره – بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ هواپیمایی KLM

اما افزایش تعداد پنجره‌ها تضمین می‌کند که مسافران با چنین مشکلی مواجه نشوند. پتنی می‌گوید:

ما هیچ پنجره‌ی بسته‌ای [در A350] نداریم. هر وقت صندلی کنار پنجره را انتخاب کنید، یک پنجره در کنار صندلی شما خواهد بود.

هر چند استفاده از پنجره‌های عریض می‌تواند به‌عنوان یک مزیت تلقی شود؛ اما در عین‌ حال، باید امکان فراهم آوردن محیطی تاریک جهت خواب مسافران نیز وجود داشته باشد. در این زمینه گزینه‌های مختلفی به مشتریان A350 عرضه شده است. آن‌ها می‌توانند پنجره‌های دستی یا پنجره‌های مکانیکی را انتخاب کنند که با یک کلید باز و بسته می‌شوند؛ دو پرده‌ی تاریک کننده‌ی اضافه نیز از جمله گزینه‌های موجود هستند.

پنجره ایرباس A350

سیستم گردش هوای A350 نیز به گونه‌ای طراحی شده که کمترین صدا را تولید کند و مسافران هم وزش مستقیم و ناخوشایند هوای سرد را احساس نکنند. پتینی در این باره می‌گوید:

اگرچه تمام هوای کابین هر دو تا سه دقیقه به‌طور کامل بازیابی و تصفیه می‌شود؛ اما این کار به گونه‌ای انجام می‌شود که سرعت حرکت هوا در کابین کاهش پیدا کند.

تامین سوخت

در مقایسه با گونه‌ی استاندارد A350-900، گونه‌ی ULR برای انجام ماموریت ۲۰ ساعته‌ی خود ۲۴۰۰۰ لیتر سوخت اضافه را با خود حمل می‌کند. ایرباس A350-900ULR شباهت‌هایی به ایرباس A350-1000، که یک نسخه‌ی کشیده‌تر از A350 است دارد. برای مثال می‌توان به طراحی مشابه بال‌ها و مخزن سوخت میانی اشاره کرد.

ماریسا لوکاس-اوژنا، مدیر بخش بازاریابی A350 می‌گوید:

تنها کاری که در نسخه‌ی ULR انجام شده استفاده از حداکثر ظرفیت مخزن میانی است، حتی اندکی بیشتر از مدل A350-1000. در مدل ULR به کمک لوله‌ها و منافذ تخلیه‌ی اضافه، ما از تمام ظرفیت این مخزن سوخت استفاده می‌کنیم، کاری که در مدل پایه‌ی A350-900 انجام نمی‌شود.

سوخت اضافه‌ای که در مدل ULR حمل می‌شود بیش از ۹ تن وزن دارد. با افزوده شدن وزن سوخت حمل شده، ظرفیت حمل بار در این مدل کاهش پیدا کرده است. این یک چالش همیشگی در صنعت هوانوردی است؛ برای دست‌یابی به بُرد بیشتر، بایستی سوخت بیشتری حمل شود و از آنجا که سوخت اضافه وزن بیشتری بر هواپیما تحمیل می‌کند، به‌ناچار باید وزن بار حمل شده یا تعداد سرنشینان (یا هر دو) کاسته شود.

ایرباس A350

حداکثر وزن برخواست ایرباس A350-900ULR به میزان ۵ تن بیشتر از حداکثر وزن برخواست مدل پایه‌ی این هواپیما است. این افزایش تا حدی می‌تواند وزن افزوده‌ی سوخت حمل شده در این مدل را پوشش دهد. هرچند چیدمان فضای داخلی ULR-های سنگاپوری هنوز مشخص نشده، اما این تعداد قطعا کمتر از ظرفیت ۲۵۳ نفره‌ی مدل پایه‌ی A350-900 خواهد بود. گزارشی که سال گذشته توسط رویتز منتشر شده بود، به استفاده از ۱۷۰ صندلی در کلاس میانی (Business Class) اشاره داشت؛ اما ممکن است در انتخاب نهایی، علاوه بر صندلی‌های کلاس میانی، تعدادی صندلی First Class و تعدادی صندلی کلاس اقتصادی (Economy Class) نیز در نظر گرفته شود.

به‌منظور افزایش برد هواپیما، علاوه‌بر افزایش ظرفیت حمل سوخت و کاهش حداکثر بار حمل شده، در ULR شاهد تغییرات آئرودینامیک نیز بوده‌ایم. واضح‌ترین تغییر آئرودینامیک در این پرنده به زائده‌های نوک بال (Winglets) مربوط می‌شود که کشیده‌تر از نمونه‌ی پایه هستند و باعث کاهش مصرف سوخت می‌شوند.

چالش‌های بیشتر و ایده‌های تازه‌تر

شاید برای افراد عادی تعجب برانگیز باشد، اما برای پروازی ۲۰ ساعته، تامین سرویس بهداشتی و سیستم آب‌رسانی مناسب نیز به یک چالش تبدیل می‌شوند.

لوکاس-اوژنا در این باره می‌گوید:

در این‌جا هم ظرفیت‌ها [نسبت به مدل پایه] تغییر پیدا نکرده‌ است؛ اما بهینه‌سازی‌هایی به انجام رسیده‌اند. این کاری است که ما در ایرباس انجام می‌دهیم؛ وقتی در خانواده‌ای از هواپیماها یک گونه‌ی جدید خلق می‌شود، ما از این موقعیت برای بهینه‌سازی اجزاء (مختلف) استفاده می‌کنیم.

محیط بخش Business Class ایرباس A350

علاوه‌بر تغییرات و بهسازی‌های فوق‌الذکر، ممکن است برخی طرح‌های مفهومی دیگر نیز به ULR راه پیدا کنند. اخیرا در نمایشگاه محیط داخلی هواپیما در هامبورگ، ایرباس با همکاری Zodiac Aerospace (شرکتی که در حوزه‌ی طراحی محیط داخلی هواپیما فعال است) از طرحی پرده‌برداری کرده بود که در آن بخشی از فضای تحتانی هواپیما به اتاق‌های خواب تبدیل شده بود. این بخش از هواپیما به‌طور معمول برای حمل بار مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما در این طرح، بخشی از این قسمت به فضایی برای خواب تبدیل شده و مسافران می‌توانند از طریق تعدادی پله به این قسمت دسترسی داشته باشند.

طرح مفهومی ایرباس و Zodiac Aerospace برای فضای خواب A350

نظر شما در رابطه با سفرهای طولانی‌مدت هوایی چیست؟ تغییرات انجام شده توسط شرکت‌های سازنده‌ی هواپیما تا چه حد می‌توانند تجربه‌ی مسافران را در چنین سفرهایی بهبود بخشد؟