پروژه‌ی تربل در واقع بهبود چشم‌گیری است که گوگل در سیستم به‌روزرسانی نرم‌افزاری به وجود آورده است. با مطالعه‌ی این مطلب خواهید آموخت که چطور رام اندروید خالص AOSP را روی گوشی‌هایی که از تربل پشتیبانی می‌کنند نصب کنید.
اندروید ۸.۰ اوریو فهرست عظیمی از تغییرات را برای دستگاه‌های اندرویدی با خود به همراه دارد. بهبودها و قابلیت‌های جدیدی که با هدف ارائه‌ی تجربه‌ی کاربری بهتر و سریع‌تر به سیستم‌عامل اندروید اضافه شده‌اند. یکی از این تغییرات مفید اضافه شدن پروژه‌ی تربل است. قابلیتی که هرچند ممکن است چندان برای کاربران عادی ملموس نباشد؛ اما یکی از بنیادی‌ترین تغییرات از نگاه جامعه‌ی توسعه‌دهندگان رام‌های کاستوم به حساب می‌آید. در ادامه‌ی این مطلب از سری مطالب آموزشی زومیت به اهمیت پروژه‌ی تربل و ویژگی آن برای کاربران رام‌های کاستوم خواهیم پرداخت و در نهایت خواهید دید چطور می‌توان جدیدترین نسخه‌ی رام خالص اندروید را روی گوشی‌هایی که از تربل پشتیبانی می‌کنند نصب کرد.
اکنون در دوره‌ای قرار داریم که رام‌های کاستوم یا سفارشی‌شده و غیر رسمی تأثیر شگرفی بر کاربری درصد بالایی از کاربران اندروید دارند؛ چرا که در بسیاری از مواقع مخصوصا زمانی که شرکت سازنده، پشتیبانی نرم‌افزاری خود را قطع کرده است، کاستوم رام‌ها تنها راه برای نصب آخرین نسخه‌ی اندروید و تجربه‌ی آن برای کاربران به شمار می‌آیند؛ اما این کار چندان ساده هم نیست. برای اجرای یک رام کاستوم، مخصوصا با نسخه‌ی اندروید بالاتر از آن‌چه به‌طور رسمی موجود است، توسعه‌دهندگان باید تغییراتی در سورس کد کرنل دستگاه به وجود بیاورند تا رام مورد نظر در آن دستگاه اجرا شود. این کار واقعا زمان‌بر است؛ زیرا توسعه‌دهندگان مجبور هستند منتظر بمانند تا سازنده‌ی پردازنده‌ی آن دستگاه درایورها یا بلاب‌های مختص پردازنده برای آن نسخه از اندروید را منتشر کند که این موضوع باعث تأخیر در روند کار می‌شود. همین موضوع در مورد شرکت‌های سازنده‌ی گوشی و تیم نرم‌افزار آن‌ها نیز صدق می‌کند و اغلب دلیل دیر ارائه شدن به‌روزرسانی‌های اندروید توسط شرکت‌ها همین موضوع است.
گوگل در پروژه‌ی تربل بین فریم‌ورک اندروید و کدهای اختصاصی دستگاه‌های اندرویدی موسوم به بلاب‌ها خط کشید و آن دو را از هم تمیز داد. در نتیجه به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری دیگر به دلیل عدم ارائه‌ی درایور توسط شرکت سازنده‌ی دستگاه و پردازنده‌ی آن به تأخیر نمی‌افتند. بنابراین، هر دستگاهی که از تربل پشتیبانی کند، فارغ از این‌که ساخت کدام شرکت است و از چه پردازنده‌ای استفاده می‌کند، می‌تواند به‌راحتی یک نسخه‌ی واحد و جامع از اندروید AOSP را اجرا کند. اگر دستگاه شما با اندروید ۸.۰ اوریو عرضه شده است، قطعا از تربل پشتیبانی می‌کند؛ اما در صورتی که با اندروید نسخه‌ی پایین‌تر مثل نوقا عرضه و سپس به اندروید ۸.۰ اوریو به‌روزرسانی شده است، پشتیبانی یا عدم پشتیبانی آن از تربل دقیقا بستگی به شرکت سازنده‌ی گوشی شما دارد که این ویژگی را در به‌روزرسانی بگنجاند یا خیر. از آن‌جایی که اضافه کردن این قابلیت نیازمند پارتیشن‌بندی مجدد و جدا کردن درایورها از هسته‌ی اندروید است و تیم نرم‌افزار شرکت‌ها را به زحمت می‌اندازد، اکثر گوشی‌هایی که تاکنون به اوریو به‌روزرسانی شده‌اند از تربل پشتیبانی نمی‌کنند. علاوه بر این موارد برخی گوشی‌هایی که از تربل پشتیبانی نمی‌کردند، به همت توسعه‌دهندگان به‌صورت غیر رسمی این قابلیت را پیدا کرده‌اند. در زیر فهرستی از کلیه‌ی گوشی‌هایی که تاکنون اندروید اوریو را دریافت کرده‌اند به همراه وضعیت پشتیبانی آن‌ها از تربل را شاهد هستید.
دستگا‌ه‌هایی که پس از به‌روزرسانی به اندروید ۸.۰ از تربل پشتیبانی می‌کنند
همان‌طور که گفته شد، این‌که پس از به‌روزرسانی به اندروید گوشی شما از تربل پشتیبانی کند یا خیر بستگی به شرکت سازنده‌ی گوشی شما دارد؛ چرا که اضافه کردن این قابلیت نیازمند پارتیشن بندی مجدد و جدا کردن درایورها از هسته‌ی اندروید است و تیم نرم‌افزار شرکت را به زحمت می‌اندازد. در این‌جا می‌توانید گوشی‌هایی که با دریافت به‌روزرسانی اندروید اوریو از تربل پشتیبانی می‌کنند پیدا کنید.
در شرایطی که گوشی شما به‌طور رسمی اندروید اوریو را دریافت نکرده است یا به‌روزرسانی شما از تربل پشتیبانی نمی‌کند نیز این امکان وجود دارد که به‌صورت غیر رسمی پشتیبانی از تربل برای گوشی شما مهیا شود. البته این کار مستلزم این است که توسعه‌دهندگان رام دستگاه شما را پارتیشن‌بندی مجدد کندد و فضایی برای قرار دادن درایورها به نام Vendor آزاد کنند. در مورد گوشی‌های شیائومی این اتفاق به‌راحتی هر چه تمام‌تر صورت گرفته است. گوشی‌های شیائومی دارای یک پارتیشن اضافه به نام cust هستند که فایل‌های مختص رام miui در آن قرار گرفته‌اند و در صورت استفاده از رام کاستوم این پارتیشن عملا بی‌استفاده می‌ماند. در نتیجه توسعه‌دهنده‌ها بدون پارتیشن‌بندی مجدد و با تغییر کاربری این پارتیشن توانسته‌اند بلاب‌ها را به آن منتقل کنند و پشتیبانی غیر رسمی تربل را به دست آورند. همان‌طور که در جدول فوق شاهد بودید، این اتفاق تاکنون در مورد گوشی‌های ردمی نوت ۴، می ۵، می ۵ اس و می ۶ از این شرکت به همت توسعه‌دهنده‌های این گوشی‌ها در انجمن XDA صورت گرفته است.
رام AOSP مخصوص گوشی‌هایی که از تربل پشتیبانی می‌کنند
طبیعتا رامی که ویژگی تربل را داشته باشد، با آن‌چه تاکنون دیده‌ایم تفاوت دارد و فقط شامل پارتیشن سیستم است. یعنی اگر گوشی شما تربل را به‌صورت رسمی پشتیبانی کند، کرنل شما این قابلیت را دارد و پارتیشن vendor هم که شامل درایورهای اختصاصی دستگاه شما است از قبل در دستگاه موجود است و تنها بخشی که برای تغییر رام باید تغییر دهید پارتیشن سیستم است. پس رام تربل فقط با پارتیشن سیستم گوشی شما سر و کار دارد و مشابه رام‌های دیگر که شامل کرنل و… هستند نیست. ممکن است در آینده‌ی نزدیک تعداد رام‌هایی که این ویژگی را داشته باشند بسیار افزایش پیدا کند؛ اما ما در این‌جا رام خالص اندروید را که روی تعداد زیادی از گوشی‌های حائز شرایط قابل نصب است معرفی می‌کنیم. باید دقت کنید برخی گوشی‌های جدید دارای پارتیشن‌بندی A/B هستند. دوگانه بودن پارتیشن در این دستگاه‌ها به دلیل سازوکار سیستم به‌روزرسانی این دستگاه‌ها است. این سازوکار Seamless Update یا به‌روزرسانی بی‌نقص نام دارد.
دستگاه‌های این‌چنینی که پارتیشن دوگانه دارند تقریبا از تمام قسمت‌های سیستمی دو نمونه را در خود جای می‌دهند؛ به این معنی که در واقع این دستگاه‌ها دو پارتیشن system، دو پارتیشن boot، دو پارتیشن مودم و… دارند؛ اما وقتی در حال استفاده از گوشی هستید فقط یک اسلات مثلا اسلات A در حال استفاده است. در لحظه‌های ابتدایی روشن شدن گوشی، بوتلودر به کمک داده‌هایی به نام BCB یا بخش بررسی بوتلودر تصمیم می‌گیرد که پارتیشن‌های موجود در اسلات A را اجرا کند یا گوشی را با پارتیشن‌های اسلات B راه‌اندازی کند.
وقتی به روزرسانی OTA در دسترس قرار می‌گیرد، داده‌های اسلات در حال استفاده از اسلات آزاد کپی و پچ یا به‌روزرسانی می‌شود. برای مثال، اگر در حال اجرای اسلات A هستید، دستگاه شما بعد از دانلود به‌روزرسانی، پارتیشن سیستمی در حال اجرای شما را از اسلات A کپی و بعد از اعمال به‌روزرسانی، آن را به اسلات B منتقل می‌کند. وقتی عملیات کپی و به‌روزرسانی کامل شود، BCB به‌روز و دستگاه ریبوت می‌شود و با اسلات B بالا می‌آید. دفعه‌ی بعد که به‌روزرسانی منتشر شود، پارتیشن سیستمی B در A کپی می‌شود و مجددا BCB به‌روز می‌شود تا دستگاه با اسلات A راه‌اندازی شود.
سایر گوشی‌ها که تک پارتیشنی هستند و به اصطلاح فقط A نامیده می‌شوند، سازوکار فوق را ندارند و به‌روزرسانی‌ها مستقیما در همان یک پارتیشن اعمال می‌شوند. شما هنگام دانلود رام باید دقت کنید نسخه‌ی مناسب با سازوکار گوشی خود را دانلود و نصب کنید.
فهرست گوشی‌هایی که سازگاری آن‌ها رسما توسط ارائه‌کننده‌ی این رام AOSP تأیید شده است با نوع پارتیشن‌بندی آن‌ها در زیر می‌بینید.
رام مورد نظر با وجود این‌که به مرحله‌ی خوبی از پایداری رسیده؛ ممکن است هنوز مشکلات جزئی داشته باشد. تحت هر شرایطی با فلش کردن رام کارخانه‌ای می‌توانید گوشی خود را به حالت اول بازگردانید.
پیش‌نیازها
- دستگاهی که به نحوی از انحاء ذکرشده از پروژه‌ی تربل پشتیبانی کند.
- از آن‌جایی که باید فایل ایمیج را از طریق فست‌بوت یا ریکاوری فلش کنید نیاز است بوتلودر آنلاک شود. برای آنلاک بوتلودر می‌توانید از این مقاله کمک بگیرید.
- توصیه می‌شود قبل از اقدام، از محتویات گوشی خود بکاپ تهیه کنید.
- نصب درایورهای adb و فست‌بوت
- فعال بودن یواس‌بی دیباگینگ
برای دسترسی به دولوپر آپشنز به تنظیمات گوشی بروید و وارد قسمت درباره‌ی گوشی یا about phone شوید. روی قسمت بیلد نامبر هفت مرتبه به‌صورت مداوم ضربه بزنید تا به‌عنوان توسعه‌دهنده معرفی شوید. این کار بخش جدیدی در تنظیمات گوشی شما به وجود خواهد آورد به نام Developer options. به عقب برگردید و وارد بخش developer options شوید. در آن‌جا گزینه‌های USB debugging و OEM unlocking را پیدا و فعال کنید.
- دانلود رام AOSP با پشتیبانی از تربل از لینک‌های زیر
توجه داشته باشید نسخه‌های Vanila کاملا خالص و سایر نسخه‌ها دارای فایل‌های ضروری گوگل اپس و پلی استور هستند. از آن‌جایی که این رام همچنان در حال توسعه است و همواره ممکن است نسخه‌ی جدیدتری ارائه شود، از این لینک آخرین نسخه و تغییرات آن را بررسی کنید.
نحوه‌ی نصب رام
- پس از دانلود فایل ایمج مخصوص دستگاه خود، آن را در مسیر درایورهای adb و فست‌بوت که قبلا دانلود کرده‌اید کپی کنید.
- در فضای خالی همان فولد با نگه داشتن دکمه‌ی شیفت، کلیک راست کنید.
- گزینه‌ی Open command window here یا Open PowerShell window را انتخاب کنید.
- گوشی را از طریق کابل یواس‌بی به سیستم وصل کنید.
- دستور زیر را برای بردن گوشی به حالت فست‌بوت وارد کنید.
adb reboot bootloader
نکته: در برخی از گوشی‌ها می‌توانید با خاموش کردن دستگاه و نگه داشتن همزمان دکمه‌های پاور و ولوم پایین به حالت فست‌بوت بروید.
دستگاه شما وارد حالت فست‌بوت یا همان بوتلودر خواهد شد.
با وارد کردن دستور زیر از برقراری ارتباط بین سیستم و گوشی مطمئن شوید.
fastboot devices
جواب مثبت این دستور باید شامل پیام فست‌بوت حاوی یک دیوایس آیدی باشد. در غیر این‌صورت درایورها به‌خوبی نصب نشده‌اند.
در نهایت، فایل ایمج خود را به system.img تغییر نام دهید و با وارد کردن دستور زیر آن را روی گوشی خود فلش کنید.
fastboot flash system system.img
پس از پایان نصب یک بار دستگاه را ریست کارخانه‌ای کنید.