مایکل دل (با نام کامل Michael Saul Dell) یک تاجر، سرمایهگذار و فعال حقوق بشر آمریکایی است که عمدهی شهرت خود را از تاسیس و مدیریت شرکت کامپیوتری دل کسب کرده است. مایکل دل طبق آخرین آمار منتشر شده از موسسهی فوربز در مارس ۲۰۱۸، با ثروتی حدود ۲۴.۵ میلیارد دلار، در رتبهی ۳۸ ثروتمندترین افراد جهان قرار گرفته است.
مایکل دل یکی از کارآفرینان دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی بود که مانند استیو جابز و دیگران، توانست استارتاپی در حوزهی فناوری را تاسیس کرده و به بلوغ برساند. البته او بر خلاف جابز هیچگاه مدیریت شرکت خودش را رها نکرد و با قدرت به کار خود ادامه داد. او لقب پایدارترین مدیرعامل دنیای کامپیوتر را یدک میکشد که بیشترین سالهای مدیریت را در شرکت خودش داشته است. دل یکی از ولخرجترین میلیاردرهای دنیای فناوری است. خانهها و ویلاهای شخصی، هواپیماهای تفریحی و دیگر داراییهای گرانقیمت، او را به ثروتمندی خاص در دنیای فناوری تبدیل کرده است.
تولد و تحصیل
مایکل دل متولد ۲۳ فوریهی سال ۱۹۶۵ در هیوستون ایالت تگزاس آمریکا است. مادر او، لورین شارلوت، یک فعال بازار سهام بود و پدرش، الکساندر دل، دندانپزشک اورتودنسی بود. دل دوران تحصیل ابتدایی را در مدرسهی هراد هیوستون گذراند. دل از همان سنین کودکی به صورت پارهوقت به فعالیتی جزئی در خرید و فروش سهام مشغول بود. او علاقهی زیادی به دنیای کامپیوتر از خود نشان میداد و در هفت سالگی با خرید یک ماشین حساب، مسیر زندگی خود را یه سمت فناوریهای دیجیتال مشخص کرد.
دل از سن ۱۲ سالگی به کار مشغول شد و پس از مدتی ظرفشویی، به سرعت پیشرفت کرده و مدیریت بخشی از کارگران را بر عهده گرفت. او در ۱۵ سالگی اولین کامپیوتر خود که یک Apple II بود را خریداری کرده و با دمونتاژ کردن آن، اجزای مختلفش را مطالعه کرد. دل برای تحصیل در مقطع دبیرستان وارد مدرسهی مموریال در هیوستون شد.
یکی از شغلهای پردرآمدی که دل در دوران نوجوانی داشت، فروش حق اشتراک مجلهی هیوستون پست بود. او با مطالعهی جمعیتی افراد علاقهمند به خرید اشتراک و به کمک دوستان و همکلاسیهایش، توانست درآمد مناسبی از این کار کسب کند. درآمد او در سال اول حدود ۱۸ هزار دلار بود که از درآمد برخی معلمانش نیز بیشتر بود.
مایکل به اصرار والدینش در سال ۱۹۸۳ وارد دانشکدهی پزشکی شد اما علاقهی او به دنیای کامپیوتر هیچگاه ذهنش را رها نمیکرد. او در خلال تحصیل در دانشگاه تگزاس، شغلی پارهوقت در زمینهی کامپیوتر راهاندازی کرد. مایکل کامپیوترهای شخصی را ارتقا داده یا تعمیر میکرد. درآمد او در ماه اول کار به ۱۸۰ هزار دلار رسید.
فعالیت کاری
مایکل دل پس از مدتی فعالیت در بازار قطعات کامپیوتر متوجه شد که درآمد فروش مستقیم قطعات، بسیار بیشتر از خردهفروشی و مونتاژ کامپیوترهای شخصی است. او پس از کسب درآمد کافی، دانشگاه را رها کرد و تمرکز اصلی خود را روی کسب و کار فروش کامپیوتر گذاشت. البته مایکل در سال ۱۹۹۹ به دانشگاهش بازگشت و برای ثبت تصاویر یادگاری دانشجویان در مراسمی در دانشگاه تگزاس شرکت کرد.
مایکل در سال ۱۹۸۴، شرکتش را با نام PC’s Limited ثبت کرد. رشد کسب و کار او به حدی بود که در سال اول شروع به کار، درآمدش به بیش از ۶ میلیون دلار رسید. سه سال بعد، نام شرکت به Dell Computer Corp تغییر کرد. در سالهای ابتدایی، شرکت دل کارمندان کمی داشت که وظایف مختلفی مانند فروش، ساخت و تعمیر قطعات و آماده کردن سفارشات را انجام میدادند.
رشد شرکتی که مایکل دل بنا کرده بود به حدی رسید که او در ۲۷ سالگی به عنوان مدیرعامل در لیست ۵۰۰ شرکت برتر وبسایت فورچون قرار گرفت. یکی از نقاط عطف تاریخ دل و شرکت تحت مدیریتش، تصمیم به فروش محصولات از طریق اینترنت بود. آنها وبسایت Dell را به صورت رسمی برای فروش محصولات معرفی کردند و سرورهای اختصاصی خود را نیز راهاندازی کردند. گزارشها از همان سالهای ابتدایی، آمار فروش حدود یک میلیون دلار در روز را برای شرکت عنوان میکردند.
مایکل دل چند سال پس از جایگیری در میان ثروتمندان جهان، تصمیم گرفت تا شرکتی برای مدیریت درآمدها و سرمایهگذاریهای خانوادگیاش تاسیس کند. او در سال ۱۹۹۸ شرکت MSD Capital را برای این منظور ثبت کرد. فعالیتهای این شرکت شامل مدیریت تمامی سرمایهگذاریها و املاک و مستغلات خانوادهی دل است. این شرکت حدود ۸۰ کارمند داشته و در شهرهای نیویورک، سانتا مانیکا و لندن شعبه دارد. از مواردی که MSD در آنها سرمایهگذاری کرده میتوان به شرکتهای IHOP، Applebee’s، Domino و همچنین تجارت مشاورهی املاک در میکزیک، هاوایی و کالیفرنیا اشاره کرد.
مایکل دل یک بار سمت مدیریت عامل شرکتش را رها کرد. او در سال ۲۰۰۴ این عنوان را به کوین رولیز داد و خودش به عنوان رئیس هیئت مدیره به کار ادامه داد. البته در سال ۲۰۰۷، بار دیگر هیئت مدیره از او درخواست کردند که به شغلش بازگردد.
دل در سال ۲۰۱۳ تصمیم گرفت که مالکیت اکثر سهام شرکتش را تصاحب کند و بار دیگر شرکت را به صورت خصوصی اداره کند. او در این سال به کمک شرکت مدیریت سرمایهی سیلور لیک پارتنرز، مایکروسافت و کنسرسیومی از شرکتهای وامدهی، توانست ۷۵ درصد از سهام شرکت را به مالکیت خود درآورد. البته این انتقال با چالشهای متعددی همراه بود اما در نهایت شرکت دل بار دیگر به صورت خصوصی درآمد. این انتقال هزینهای در حدود ۲۵ میلیارد دلار داشت.
چالشها
زندگی برای مایکل دل همیشه هم بر وفق مراد نبوده است. تمامی شرکتهای بزرگ مانند دل در طول تاریخ خود با چاشهای متنوعی روبرو بورهاند. یکی از چالشهای بزرگ، اشکالت ساخت در کامپیوترها بود که شرکت را مجبور به پرداخت ۳۰۰ میلیون دلار هزینهی تعمیرات کرد. این اتفاق، جایگاه دل را در صدر شرکتهای فناوری نیز با مشکل مواجه کرد. نکتهی مهم در این اتفاق آن بود که پس از مدتی مشخص شد کارمندان از ایرادات محصولات مطلع بودهاند.
در جولای ۲۰۱۰، تقلبهای حسابداری در شرکت دل فاش شدند. مایکل دل پس از این اتفاق تعهد داد که هزینهای معادل ۱۰۰ میلیون دلار را برای حل این معضلات بپردازد. تقلب حسابداری به این صورت بود که شرکت، تخفیفهای گرفته شده از تامینکنندهی پردازندههایش یعنی اینتل را در گزارشهای خود اعلام نکرده بود. اینتل این تخفیفها را به دل میداد تا در کامپیوترها و سرورهایش از پردازندههای AMD استفاده نکند.
زندگی شخصی
مایکل دل در سال ۱۹۸۹ با سوزان لیبرمن ازدواج کرد. لیبرمن یک طراح لباس اهل دالاس بود. آنها دارای چهار فرزند هستند. مایکل دل یکی از خجالتیترین کارآفرینان و میلیاردرهای دنیا است. او در مورد حفاظت از خانوادهاش نیز سختگیری زیادی دارد. گفته شده هزینهی سالانهی اقدامات امنیتی او برای خانواده، ۲.۷ میلیون دلار است. البته با وجود نگرانی از امنیت خانواده، او هیج مانعی برای حضور فرزندانش در شبکههای اجتماعی ایجاد نکرده است.
منزل شخصی خانوادهی دل مساحتی حدود ۳۰۰۰ متر مربع دارد و در حومهی شهر آستین واقع است. این خانه به دلیل طراحی خاص و سیستمهای امنیتی پیشرفته، لقب قلعه را یدک میکشد. منزل شخصی مایکل دل دارای هشت اتاق خواب، یک زمین تنیس، استخرهای سرپوشیده و روباز بوده و چشماندازی زیبا رو به دریاچهی شهر آستین دارد. این خانه هنوز هم یکی از گرانقیمتترین خانههای ایالت تگزاس است.
مایکل دل خانهای به مساحت ۵۰۰ متر مربع نیز در ارتفاعات بورلی هیلز دارد. خانهها و ویلاهایی در جزایر کارائیب و هاوایی نیز در لیست املاک این میلیاردر آمریکایی قرار دارد. مایکل دل به جمعآوری اتومبیلهای لوکس نیز علاقه دارد. او کلکسیونی کوچک از خودروهای قدیمی و مدرن پورشه به همراه یک خودروی هامر دارد. دل علاوه بر هواپیمای شخصی، تمایلی به خرید هواپیماهای بوئینگ نیز نشان داده است و البته مشخص نیست که این خرید برای سرمایهگذاری یا استفادهی شخصی بوده است.
مایکل به همراه همسرش یک موسسهی خیریه نیز در سال ۱۹۹۹ راهاندازی کرده که برای کمک به کودکان فقیر ایالات متحدهی آمریکا و تمام نقاط جهان فعالیت میکند. این موسسه در سال ۲۰۰۶ رقمی در حدود ۵۰ میلیون دلار برای تحقیقات سلامت در دانشگاه تگزاس هزینه کرده است. هزینهی بزرگ بعدی مربوط به سال ۲۰۱۳ بوده و رقمی حدود ۱.۲۳ میلیارد دلار برای اقدامات عامالمنفعه در آمریکا، هند و شمال آفریقا را شامل میشد. دل در انجمن اقتصاد جهانی، شورای کسب و کار آمریکا و مدرسهی کسب و کار هند نیز در هیئت مدیره عضویت دارد.
مایکل دل تاکنون افتخارات متعددی از جمله برترین کارآفرین سال از دیدگاه وبسایت Inc، برترین مدیر عامل آمریکایی از دیدگاه مجلهی Worth و همچنین مدیرعامل برتر سال از دیدگاه رسانههای Financial World، Industry Wekk، و Chief Executive اشاره کرد. او در سال ۲۰۱۳ نیز جایزهی Bower موسسهی فرانکلین را در بخش رهبری کسب و کار دریافت کرد. او در سال ۱۹۹۹ کتابی با عنوان Direct From Dell منتشر کرد و در آن، داستانهای پیشرفت شرکتش را بیان کرد.
مییلیاردر آمریکایی در سال ۲۰۰۲ یک دکترای افتخاری در رشتهی علوم اقتصادی از دانشگاه لیمریک ایرلند دریافت کرد. این مدرک به خاطر سرمایهگذاریها و پشتیبانیهای او از فعالیتهای علمی در ایرلند به دل اهدا شد.